Hình ảnh hoa gạo đã đi vào thơ ca, nhạc họa của Việt Nam từ bao đời nay. Nhiều bài thơ, bài ca đã được sáng tác về hoa gạo, ca ngợi vẻ đẹp và ý nghĩa của loài hoa này. Hoa gạo cũng là nguồn cảm hứng cho nhiều tác phẩm nghệ thuật khác như tranh vẽ, tượng điêu khắc… Hãy cùng tìm hiểu về hoa gạo – loài hoa mang đậm hồn Việt qua bài viết này.
Truyền thuyết hoa gạo
Trong một ngôi làng, có một chàng trai nghèo khỏe mạnh đang yêu một cô gái làng núi xinh đẹp. Khi họ đang chuẩn bị cho đám cưới, một trận lũ bất ngờ ập đến, cuốn trôi nhà cửa và lễ vật của chàng.
Người dân làng đã dựng cây nêu để chàng có thể lên trời xin giải thích. Trước khi lên đường, chàng trai đã trao cho cô gái một dải lụa đỏ, có tua rua ở hai đầu, biểu tượng cho lời hứa chung thủy.
Khi gặp Ngọc Hoàng, chàng trai than thở về sự khắc nghiệt của cuộc sống trần gian. Ngọc Hoàng liền hỏi ai là người quản lý mưa nắng, và được biết là do Thần Sấm, nhưng ông này lại hay sao nhãng công việc. Thần Sấm đã thừa nhận mình không thể làm việc một mình và xin giữ chàng trai lại để giúp mình.
Ngọc Hoàng đồng ý và ra lệnh cách biệt trời và đất để người trần không thể lên trời. Chàng trai buộc phải ở lại trở thành Thần Mưa, và vì nhớ người yêu mà nước mắt ông cứ rơi mãi.
Về phần cô gái, cô đã không ngừng leo lên cây nêu để ngóng trông người yêu. Khi Ngọc Hoàng đến thăm hạ giới, ngài đã nghe được câu chuyện và ban cho cô một điều ước. Cô gái ước rằng cây nêu sẽ trở thành loài hoa với rễ bám chắc, thân thẳng và ngọn cao, để người yêu có thể nhìn thấy cô từ trên cao, và dải lụa đỏ biến thành hoa để anh ấy có thể nhận ra cô. Được ước nguyện, cô gái đã nhảy xuống từ trên cao.
Những bông hoa đỏ này, giờ đây được gọi là hoa gạo, không chỉ như những giọt nước mắt của Thần Mưa mà còn như những linh hồn được nâng niu. Hoa gạo biểu trưng cho tình yêu mãnh liệt và là hình ảnh của sự khiêm nhường, nhẫn nại, và bản chất hiền lành của người dân làng.
Ý nghĩa hoa gạo
Hoa gạo được biết đến như biểu tượng của một tình yêu mãnh liệt và bền vững. Màu đỏ tươi của hoa gắn liền với huyền thoại về một người con gái đã hiến dâng mình để trở thành hoa, luôn tỏa sáng cho người yêu của cô thấy được vẻ đẹp rực rỡ của mình. Hoa gạo cũng gợi lên những ký ức về tuổi thơ và quê hương, nơi cây hoa gạo đại diện cho sự giản dị, mộc mạc và lòng hiền hậu, nhẫn nại của người dân.
Trong phong thủy, cây hoa gạo được coi là có khả năng ngăn chặn các thế lực xấu, bảo vệ người dân trong làng khỏi sự quấy phá. Cây này như một bảo vệ thần linh mang lại sự yên bình cho làng mạc.
Bên cạnh đó, hoa gạo còn được sử dụng làm nguyên liệu trong việc điều trị nhiều loại bệnh như viêm phế quản, chảy máu cam, ho có đờm, viêm loét dạ dày, tiêu chảy và sốt, nhờ vào các đặc tính chữa bệnh của nó.
Hoa gạo là một loài hoa bình dị, mộc mạc nhưng lại mang một vẻ đẹp rực rỡ, kiêu sa và chứa đựng nhiều ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Loài hoa này là biểu tượng cho quê hương Việt Nam, cho tình yêu quê hương của mỗi người con đất Việt.
